Regen een zegen! Is de stad klaar voor de toekomst?
Na een hete en droge zomer is het weer herfst. Welkom regen! De regen is een zegen. Maar is het genoeg voor het herstel van grondwater, groen en bomen? Hoe bieden we droogte het hoofd en hoe maken we, samen, de stad klaar voor de toekomst? Onder andere door... meer groen!
Gemeente Den Haag houdt de ontwikkeling van (grond)waterstanden altijd nauwlettend in de gaten. Afgelopen zomer logen de data er niet om, en dat had gevolgen voor onze stadsnatuur. “De dieren in de stad kwamen soms lastiger aan drinken en voedsel. Zo halen konijnen doorgaans water uit gras, zijn mussen afhankelijk van laag water en hadden egels moeite om regenwormen en slakken te vinden”, zegt stadsecoloog Martin van den Hoorn.
Gevolgen voor bomen
Zodra het regent herstellen grassen, heesters en vaste planten zich vrij snel. Voor bomen is het veelal te vroeg om blijvende schade vast te stellen. “Vier droge jaren op rij, op de natte zomer van 2021 na, kan op de lange termijn zijn tol eisen”, zegt bomenexpert Paul Boeters. “Eventuele schade wordt bij de komende boomveiligheidscontroles pas zichtbaar. Voor sommige bomen kan de droogte de laatste spreekwoordelijke druppel zijn geweest”, vult beleidsmedewerker van Grooen, Ariën Tuin, aan.
Vooral jonge bomen zijn kwetsbaar. Zij krijgen in hun eerste groeiseizoen ongeveer tien keer water, zo’n 150 liter per gift. Bij warmere zomers kunnen ze soms meer water gebruiken. “Dankzij een proef met meetsensoren zien wij via een app wanneer ze een extra slok nodig hebben. Afgelopen zomer investeerden we daar extra geld in”, zegt Paul. Van de 1.300 nieuwe bomen die in de winter van 2021/2022 zijn geplant, overleefden 58 jonge bomen de droogte niet.
'Wat is herstel?'
Dankzij de afgelopen regenbuien is de grondwaterstand van de stad weer redelijk op peil. “Of het voldoende is voor natuurherstel, kunnen we in het voorjaar pas zeggen. De natuur gaat nu langzaam in ruste. Ons groen hoeft niet keihard te groeien en bloeien”, zegt stadsecoloog Martin. “Maar: Wat is herstel? Kijkend naar de dieren - de egel had het zwaar -, kan het jaren duren voordat een populatie weer op peil is.”
Gelukkig kan de gemeente veel doen om droogte minder kans te geven. Zo maken we wegen, parken en pleinen waterdoorlatend en vergroenen we stenige plekken, zodat regenwater beter de grond in kan lopen. De afgelopen jaren is 2,5 miljoen euro uitgetrokken voor meer groen in de stad; in drie jaar is al 66.500 m2 vergroend.
Niet alleen zijn stenige pleinen groen gemaakt, ook in middenbermen van straten en kades leggen we groen aan. Bij onder meer de Volendamlaan, Leyweg en Guntersteinweg zijn tegels vervangen voor planten. Ook aan de kade aan de Oude Haagweg kregen bomen meer ruimte kregen en is het stuk langs het water ingezaaid met bloemzaad. Ook gaan we anders dan vroeger met water om: water is het nieuwe kapitaal. Regenwater wordt daarom slim opgevangen en hergebruikt.
Bewoners kunnen helpen
De stad moet klimaatbestendig worden, zoals dat heet. Dus klaar zijn voor een toekomst met warmere zomers en heftigere regenbuien. Bewoners kunnen daarbij helpen door bijvoorbeeld de stenen in hun tuin te vervangen voor groen zodat regenwater beter de grond in kan lopen. Dankzij meer bomen kunnen mensen in de zomer ook nog eens van meer schaduw en koelte genieten. Op de website www.hethaagsegroen.nl/ staan tips voor meer groen, vogels en vlinders in eigen tuin.
Een andere mogelijkheid is bijvoorbeeld samen met buren een gevel- of boomtuintje in de straat aanleggen. De Gemeente wil heel graag meer geveltuinen in de Haagse straten. Want hoe groener, hoe beter. Tips over hoe je een geveltuin aanlegt en waar je op moet letten zijn te vinden op de website van Het Haagse Groen. Door tegels te wippen, doe je ook nog eens mee aan het NK Tegelwippen. Den Haag won vorig jaar de landelijke wedstrijd het NK Tegelwippen door 200.000 tegels te vervangen.