Kopsmart: "Oor, daer roope de manne, jôi, waer blef je non da?"
De Scheveningse muzikant Arie Spaans voegt een mooi project toe aan het cultureel erfgoed van Scheveningen: Kopsmart. Hoogste tijd voor een interview met Arie.
Wat is Kopsmart?
“Kopsmart is oud-Schevenings voor hoofdpijn. Het is ook de naam van een nieuw Schevenings muzikaal project/band, met teksten in dialect gezongen op nieuwe muziek. De teksten gaan over de zee en de mensen aan de kust, vroeger en nu, met een lach en een traan. De muziek heeft rock, ska, country en gipsy invloeden.”
Hoe ben je op het idee gekomen om liederen in het Schevenings dialect te schrijven?
“Ik liet Remco Prins Nederlandstalige liedjes over Scheveningen horen die ik had gemaakt. Remco komt ook uit Scheveningen en hij vroeg me of ik deze in het Schevenings wilde zingen. Ik ben met het dialect opgegroeid, maar dát was niet bij me opgekomen; ik schrijf en zing voornamelijk in het Engels. Het Schevenings staat echter dicht bij me, want er zijn nu zo’n 20 nieuwe nummers die ik met Remco arrangeer, opneem en zo goed mogelijk wil laten klinken.”
Waarom is dit project zo belangrijk?
“Er zijn vele schilderijen, boeken, gedichtjes en liedjes gemaakt over Scheveningen. In het Schevenings zijn er toneelstukken, verhalen en gedichten. Er is echter weinig muziek in dialect geschreven en gezongen. Ook niet door een band. Buiten Scheveningen verstaan ze het mooie dialect niet en ook op Scheveningen zelf raakt het meer in de vergetelheid. Ook nieuwe Scheveningers willen meer weten over de bijzondere historie en cultuur van Scheveningen. Het is niet toevallig dat de podcast 'Preitjesmaekers' tegelijkertijd met Kopsmart is ontstaan. Muziek maken is mijn ding. Ik kom hier vandaan en ik wil het Schevenings op nieuwe muziek laten horen aan jong en oud.”
Wat vond Arie Spaans senior van Kopsmart?
“Mijn vader vindt het leuk en belangrijk. Hij helpt met de teksten, net als mijn moeder trouwens. Zij zijn nog van voor de oorlog en Schevenings is hun eerste taal. Senior is kritisch, en als het gaat over de visserij dan ziet hij me, terecht, als een buitenstaander. Mijn vrienden Wout Pronk, Willem-Ment den Heijer en broer Fred Spaans helpen mij ook met de teksten, als we bij elkaar komen en Schevenings praten. Willem-Ment heeft me bijgebracht dat het belangrijk is om een tekst direct in het Schevenings te schrijven en dus niet te vertalen uit het Nederlands. Soms bestaat er voor iets geen Schevenings woord; tekst en melodie moeten wel passen. Daardoor is dat niet altijd te voorkomen.”
Kopsmart, financieel ondersteund door het Schevenings Steunfonds, treedt op als duo, maar gaat ook als band optreden. Op Scheveningen, maar ook in de regio en in het land. Vanaf zondag 28 november staan de eerste drie nummers van Kopsmart op streamingdiensten als Spotify. De komende jaren volgen meer releases, clips op Youtube én een CD. De teksten verschijnen op de website www.kopsmart.nl.